Demans ve Alzheimer kardeş hastalıklar gibi sanki. 600 bin aile Alzheimer hastalığıyla mücadele ediyor. Giderek artan yaşlı nüfus içinde demans oranı da büyüyor. Ancak Türkiye’de kamuya ait huzurevi ya da gündüz yaşam evleri demanslı hastaları kabul etmiyor. Bu konuda politikamız yok
DEMANS VE ALZHEİMER KARDEŞ GİBİ
Dünyada her 3 saniyede 1 kişi demans tanısı alıyor. Bunların 3’te ikisi Alzheimer’a yakalanıyor. Giderek yaşlanan dünya nüfusunda demans hastalarının oranı giderek artıyor. Türkiye’nin ise yaklaşan Alzheimer tehdidine karşı hiçbir önlemi yok.
47 Milyon hasta var
Dünyada 47 milyon Alzheimer hastası var. Dünya Sağlık Örgütü, 2030’da bu sayının 76 milyona ulaşacağını tahmin ediyor. Türkiye’de ise 600 bin aile Alzheimer hastalığıyla mücadele ediyor. Türkiye Alzheimer Derneği, Şişli’de yer alan Gündüz Yaşam Evi’nde basın mensuplarını ağırladı. Derneğin başkanı Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu, yönetim kurulu üyeleri, Doç. Dr. Başar Bilgiç, Doç. Dr. Barış Topçular Alzheimer’la ilgili bilgi verdi. Ne yaşlı programında ne de engelli planlamasında devletin Alzheimer hastalarına yönelik bir yaklaşımının olduğunu belirten Prof. Dr. Kulaksızoğlu, Aydınlık’a yaptığı açıklamada “Devlet bu yönde politika üretmeli” dedi.
HUKUKEN DE MAĞDURLAR
Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu, bir gazetecinin “Türkiye Alzheimer dalgasına ne kadar hazır” sorusu üzerine şu açıklamayı yaptı: “Türkiye’nin yüzde 8’i 65 yaş üstünde. Bu oranın 2030’da yüzde 12, 2050’de yüzde 17 olması bekleniyor. Her 100 kişiden 5’i 65 yaşından sonra Alzheimer oluyor. Buna karşılık Türkiye’nin evde bakım hizmetleri, hastaneleri, personeli buna hazır değil. Toplum olarak yaşlanınca bazı şeyleri unutmak normaldir, yaşlılar zaten ölebilirler gibi bir kanıya sahibiz. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Türkiye Yaşlı Politikası raporunu yayımladı. İçinde Alzheimer sözcüğü yok. Engelliler Kanunu yayımlandı. Onda da Alzheimer yoktu, sonradan süregen engellilik olarak kanuna eklendi. Ancak bu hastaların haklarıyla ilgili bir düzenleme yok. Türk hukukuna göre Alzheimer tanısı alan kişi her türlü hakkını kaybediyor. Oysa erken evre hastalar, bu kadar ağır durumda olmuyorlar. Hukukumuz da devlet de hazır değil.”
Prof. Dr. Kulaksızoğlu, Aydınlık’a yaptığı açıklamada da, demans hastalarının bakımına yönelik devletin bir tedbirinin olmadığını söyledi: “Devlete ait huzurevleri akli dengesi yerinde olan kişileri alıyor, demanslı hastaları almıyor. Orada kalırken demans olursa o zaman bakımına devam ediyor. Devletin demanslı hastalar için gündüz yaşam evi ya da yatılı bakım evi yok. Sağlık Bakanlığı’nın da pratisyen hekim ve aile hekimlerinin, hemşirelerin demans bakımı konusunda eğitilmesi gerek.”
EN ÇOK KADINLARI VURUYOR
65 yaşından sonra her 6 kadından 1’i Alzheimer olurken, erkeklerde bu oran 11’de 1 olarak görülüyor. Hastaların 3’te ikisi kadın. Bakımları büyük oranda kız çocuk, gelin, erkek hastaların eşleri tarafından yapılıyor. Alzheimer bakımından da en çok kadınlar etkileniyor.
TETRİS OYUNU KORUYOR
Uzmanlar, bilgisayarda bilişsel egzersizlerin Alzheimer’dan korunmada etkili olduğunu belirtiyor. Prof. Dr. Işın Baran Kulaksızoğlu, “Bilgisayar oyunları etkili oluyor. Örneğin 20 kırmızı topun içinde mavi topu belli sürede gösterebilmek ya da tetris gibi oyunlar hem Alzheimer hastalarında hem de yaşlılarda koruyucu oluyor” dedi.
KAHVE VE ÇİKOLATAYLA HASTALIK RİSKİ AZALIYOR
Akdeniz diyeti, dengeli beslenme ve egzersizler Alzheimer riskini azaltıyor. Son yapılan çalışmalar kahve ve kakaonun da Alzheimer’a karşı etkili olduğunu gösteriyor. Doç. Dr. Başar Bilgiç, “Günde 3 fincan Türk kahvesi yanında 1-2 parça siyah çikolata yemenin de Alzheimer hastalığından korunmada etkili olabileceği yönünde veriler ortaya konmuştur” dedi.